ပေလာင္တို႔၏ လအလိုက္ ပြဲေတာ္မ်ား

တပို႕တြဲလ ။     ။ ပေလာင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ တပို႔တြဲလတြင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ မုန္႔လုပ္စား တတ္ပါတယ္။ အဓိကမုန္႔မ်ားမွာ မုန္႔ဖက္ထုပ္ (ေကာက္ၫွင္းဆန္ကို အမုန္႔ႀကိတ္ၿပီး ႀကံသကာ၊ အုန္းသီး၊ ႏွမ္း၊ ဖတ္ရြက္ ႏွင့္ ထုပ္ထား) မုန္႔လက္ေကာက္၊ ေခါပုတ္၊ ေခါင္ယာဂု စအရွိသည္ကို ျပဳလုပ္ပါတယ္။ ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ရာသီျဖစ္သလို အစားအေသာက္ဆင္းရဲတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။
ၾကမ္းတမ္းစြာအလုပ္လုပ္ရတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္တာေၾကာင့္ တပို႔တြဲ မတိုင္ခင္ (၃-၄)အလုိမွာ အနားယူပါတယ္။ ေကာက္ၫွင္းဆန္၊ ႀကံသကာတို႔ လုယက္၀ယ္ယူထားၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေန႔ခင္း (သို႔) ညဆုိရင္ လူပ်ဳိ၊ အပ်ဳိမ်ားက အခ်ိန္ယူၿပီး မုန္႔ ႀကိတ္ၾကပါတယ္။ လူငယ္မ်ားက တအိမ္တက္ တအိမ္ဆင္း ကူညီေလ့ရွိပါတယ္။

မုန္႔ရတဲ့အခ်ိန္မွာ အိမ္တြင္းရွိ ဘုရားကို အထြဏ္ထိပ္ထားၿပီး အရင္လွဴသလို ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာရွိေသာ ဘုရားကိုလည္း သြားေရာက္လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဆြမ်ဳိးအိမ္မ်ားကို မုန္႔လိုက္ေပးပါတယ္။ သူအိမ္လည္းလုပ္ ကိုယ္အိမ္လည္းလုပ္ မုန္႔မ်ားကို ဖလွယ္ ေပးၾကပါတယ္။ အရမ္းကို ေပ်ာ္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ အိမ္တိုင္းလိုလို အလုပ္နားၿပီး အခ်ိန္ေပး မုန္႔လုပ္ေလ့ရိွပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ ထင္ျဖဴ (မိုင္လို)ကို ေစတီပံုေဆာက္ပါတယ္။ တပို႔လျပည့္ေရာက္ တယ္ဆိုရင္ ထင္ျဖဴ မီးပံုပြဲကို ဗံုေမာင္းတီးၿပီး မီးရႈၾကပါတယ္။ ဒါဟာလဲ ပေလာင္တို႔ရဲ့ ရိုးရာျဖစ္ပါတယ္။


တေပါင္းလ ။     ။ တေပါင္းလဟာ ပေလာင္တို႕အတြက္ အေပ်ာ္ရႊင္ဆံုးအခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ နယ္အရပ္ရပ္က ပေလာင္ လူမ်ဳိးမ်ား စုေပါင္း၍ ပြဲေတာ္ ဆင္ႏြဲတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႔မွာဆိုရင္ ဘုရားႀကီးရွိပါတယ္။ ဘုရာၾကီးေပၚမွာ ဆုိင္ခင္းအတြက္ သဲကေလးေတြ ေဆာက္လုပ္ထားပါတယ္။ နမ့္ခမ္းဘက္ဆိုရင္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႔မွာျဖစ္ျဖစ္ ေက်းရြာအုပ္စုပဲျဖစ္ျဖစ္ စုေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ၾကပါတယ္။ မန္တုန္မွာဆုိရင္ လည္း ထိုနည္းတူစြာျဖင့္ ျပဳလုပ္သလို တျခားေသာ ၿမိဳ႔နယ္ေတြမွာ လည္း ျပဳလုပ္ပါတယ္။

ေနာက္ တျခားေသာ သီေပါ၊ လားရိႈး၊ ေက်ာက္မဲ ရွမ္းလူမ်ဳိးက လာေရာက္၍ စားစရာ ငါးခ်ဥ္ေကာင္း၊ ၀က္သခ်ဥ္းေကာင္း၊ မုန္ညင္းခ်ဥ္းေျခာက္၊ မုန္ညင္းေျခာက္၊  မုန္႔မ်ဳိးစံုတို႔ အစရွိတဲ့ ေရႊဖီခ်ိန္ သံုးဖို႔ ခေမာက္ ေတြကို လည္း ေရာင္းခ်ပါတယ္။ ဘုရားႀကီး၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြမွာလည္း လူေတြ စည္းကားတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ စည္းကားလြန္းလို႔ လူရပ္တဲ့ေနရာေတာင္ တခါတေလ မရွိဘူး။ ေပ်ာ္စရာလဲ အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ ငါးခ်ဥ္ကို ၀ယ္စား ခ်င္ရင္ တဆုိင္၀င္ တဆိုင္ထြက္ လိုက္ၿမီးၿပီးမွ ေကာင္းတဲ့ဆုိင္ေတြ႔ရင္ ၀ယ္ပါ တယ္။ ဘုရားကို ေရႊဖီခ်ိန္ စစထြက္တဲ့ မိုးလြတ္၊ ေလလြတ္ လက္ဖက္ ေျခာက္ကို သြားေရာက္ လွဴဒါန္းတဲ့ အခ်ိန္လဲျဖစ္ပါတယ္။



တန္ခူးလ ။     ။ သႀကၤန္ပြဲေတာ္ဆိုရင္လည္း အေပ်ာ္ဆံုးအခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊဖီခ်ိန္ အလုပ္နားတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ လူေပါင္းစံုနဲ႔ ရြာကို လက္ဖက္လာခူးတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ေတာ့ လူေပါင္းစံု စည္းကားတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ သႀကၤန္ပြဲေတာ္မွာဆုိရင္ ဘုရားကို ေရသပၸါယ္္ေပးတယ္။  လူႀကီးေတြကို လုိက္ၿပီး ေရခ်ဳိးေပး အစရွိသည့္တို႔ကို လိုက္လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။

တခ်ဳိ႕ေသာ ၿမိဳ႕မွာဆုိရင္ မုန္႔ဖတ္ထုပ္ေတြ လုပ္စား၊ ေရစိမ္းေခါက္၊ မုန္႔ဟင္းခါး၊ ေရႊရည္ေအး အစရွိတဲ့ မုန္႔မ်ဳိးစံုကို လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။ ကိုယ့္နဲ႔ရင္းႏွီးေသာ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ားကို ဖိတ္ေကၽြးပါတယ္။ ကိုယ့္နဲ႔အသိမိတ္ေဆြမ်ား တယ္ဆိုရင္ တအိမ္ၿပီး တအိမ္လုိက္ ဖိတ္ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ လူပ်ဳိ၊ အပ်ဳိေတြေပါင္းၿပီး ၀င္ေငြရွာ စုေဆာင္း လာသမွ် ဧည့္သည္မ်ားကို ေကၽြးေမြး ပါတယ္။



ကဆုန္လ ။     ။ ကဆုန္လဆိုရင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ပိုက္ဆံတတ္ႏုိင္ေသာ ရြာဆုိရင္ ပါဌာန္းပြဲ (ဘုန္းႀကီးတရားေဟာ္ပြဲ) ကို ျပဳလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။

၀ါတြင္းသံုးလ ဆုိရင္ သက္ႀကီး ရြယ္အိုးေတြက ဥပုဒ္အဖိတ္တုိင္းတြင္ ဇရပ္မွာ သြားေစာင့္ပါတယ္။ ဥပုဒ္သြားေစာင့္တဲ့အခ်ိန္ဆိုရင္ ရြာမွာႀကီးတဲ့ လူပ်ဳိ၊ အပ်ဳိေတြ၊ အသက္ ၃၀-၄၀ရွိတဲ့အမ်ဳိးသမီးေတြက ညေရာက္ရင္ အခ်ဳိပြဲတခုခု သြားေကၽြးပါတယ္။  တခ်ဳိ႕ေသာ လူငယ္ေတြက အဖြဲ႕ ဖြဲ႕ၿပီး ၀င္ေငြရွာပါတယ္။ အဘိုး၊ အဘြားေတြကို ေကၽြးေမြးဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။

အဖိတ္ညေနဆုိရင္ ကုမၼာရီအဖြဲ႕မ်ားက လျပည့္ေန မနက္ဆြမ္းေတာ္ တင္ရန္အတြက္ အသီးအႏွံကို ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ပန္းပံုေဖာ္ပါတယ္။ ျပင္ဆင္ ထားပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးနဲ႔ ဥပုဒ္ေစာင့္ေသာ အဘိုးအဘြားေတြအတြက္ ထမင္းဟင္းကို ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ တခါတေလ တ--ခံေပးတဲ့လူရွိတယ္။

ရြာသူရြာသားေတြလည္း အဖိတ္၊ ဥပုဒ္ဆိုရင္ အလုပ္နားၾကပါတယ္။ အဘိုး၊ အဘြားေတြလည္း လျပည့္ေန႔မတုိင္းခင္ (၈)ရက္မွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၊ ေစတီမွာ ရွိတဲ့ ျမက္ပင္ေတြကို သြားေရာက္ရွင္းလင္းၾကပါတယ္။ ၀ါတြင္းသံုးလဆိုရင္ လူငယ္ေတြ၊ သက္ႀကီး ရြယ္အိုးေတြက အရမ္းေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါတယ္။



သီတင္းကၽြတ္လ ။     ။ သီတင္းကၽြတ္၀ါဆိုပြဲေတာ္ ဆုိရင္ေတာ့ တရြာၿပီး တရြာ လိုက္လံ လွဴဒါန္းၾကပါတယ္။ က်မတို႔နဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ရြာျဖစ္သလို က်မတို႔နဲ႔ အလွဴအဒါန္း လုပ္ခ်င္ေသာရြာလည္းျဖစ္ရမယ္္။ က်မတို႔ ဘုန္းႀကီးက ၀ါႀကီးတယ္ဆုိရင္ က်မတို႔ဆီ အရင္လွဴရပါတယ္။ တျခားရြာ ဘုန္းႀကီး ၀ါႀကီးတယ္ဆုိရင္ တျခားရြာကို သြားလွဴရပါတယ္။

သီတင္းကၽြတ္၀ါဆိုပြဲဆုိရင္ လူဦးေရကို မသတ္မွတ္ထားပါဘူး။ လာခ်င္ သေလာက္ လာလို႔ရပါတယ္။ မလာခင္ဆုိရင္ေတာ့ လူဦးေရ ဘယ္ေလာက္လာ မလဲဆုိတာ ခန္႔မွန္းၿပီး ေျပာေပးရပါတယ္။ ဒါမွ ရြာအိုးသူႀကီးေတြ ဟင္းခ်က္၊ ထမင္းခ်က္ဖို႔ ခန္႔မွန္းႏုိင္ပါတယ္။ ဟင္းေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ ရြာမွာရွိေသာ ဖရံုသီး၊ ဗူးသီး၊ မ်ဥ္းခ်ဥ္နဲ႔ ဟင္းခ်က္ဖို႔ ထင္း အစရွိသည္တို႔ကို ရြာအိုးသူႀကီးထံ ေစတနာရွိသေလာက္ ေပးရပါတယ္။ ထမင္းကို ရပ္ကြက္အလိုက္ သတ္မွတ္ၿပီး ခ်က္ခိုင္းပါတယ္။ က်န္ရွိေသာ လုိအပ္ေသာ အသံုးစရိတ္ မ်ားကိုရြာမ်ားက ေစတနာရွိသေလာက္ လွဴဒါန္းၾကပါတယ္။

တခ်ဳိ႕ရြာေတြဆိုရင္ ပိုက္ဆံတတ္ႏုိင္ေသာ လူငယ္အဖြဲ႕ရွိတယ္ဆုိရင္ စတိတ္ရွဳိးပြဲ ေထာင္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စတိတ္ရႈိးရွိေသာ ရြာကို လူေတြက စည္းကားေလ့ရွိပါတယ္။

တရြာၿပီးတရြာလိုက္လွဴဒါန္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ေပ်ာ္စရာ အလြန္ေကာင္းပါတယ္။ ကိုယ့္ရြာအလွည့္ေရာက္ရင္ တျခားရြာကို ႀကိဳဆုိဖို႔အတြက္ အိုးစည္းေမာင္းသံနဲ႔၊ ဗံုေမာင္းသံနဲ႔ ႀကိဳဆုိပါတယ္။ လူပ်ဳိေခါင္းေဆာင္၊ အပ်ဳိေခါင္းေဆာင္နဲ႔အတူ လူပ်ဳိ၊ အပ်ဳိနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ႀကိဳဆုိေပးရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ရြာဆုိရင္ အရမ္းကို ေ၀းလြန္ လွၿပီး တညေစာၿပီး လာအိပ္ပါတယ္။ သတင္းကၽြတ္ပြဲေတာ္သည္ ပေလာင္ေတြရဲ့ တန္ဖိုးထားေသာ အရာျဖစ္ပါတယ္။



တန္ေဆာင္မုန္း ။     ။ တန္ေဆာင္မုန္းလ ဆိုရင္ ဆီးမီးခြက္ထြန္းပြဲ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အဖိတ္ေန႔ဆုိရင္ လူပ်ဳိ၊ လူပ်ဳိေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဗံုေမာင္းနဲ႔အတူ သို္င္းအကကို ကပါတယ္။ အပ်ဳိေခါင္းေဆာင္ေတြ အပ်ဳိေခ်ာေလးႏွစ္ေယာက္ကို  ေရြးခ်ယ္ၿပီး လက္ကိုင္ပ၀ါ ခါးၾကားမွာ ထုိးခိုင္းပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေသာလူပ်ဳိေတြက အပ်ဳိေလးကို စေနာက္ခ်င္တာနဲ႔ ဟိုေရွာင္ ဒီေရွာင္ လိုက္ေနာက္ေနပါတယ္။ အခ်ိန္ ၅-၁၀မိနစ္ေလာက္ၾကားမွ လက္ကိုင္ပါ၀ါ ထိုးရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အပ်ဳိေလးက ၾကမ္းတမ္းတယ္။ အိတ္ေထာင္ထဲကိုရေအာင္ထည့္သလို တခါတေလ အိတ္ ေထာင္္ၿပဲတဲ့အထိ ျဖစ္ပါတယ္။ ညေန (၈)နာရီမွ (၁၂)နာရီအထိ သိုင္းအက ကေလ့ရွိပါတယ္။ အဖိတ္ေန႔နဲ႔လျပည့္ေန႔ဆုိရင္ ဖေယာင္တုိင္းကို အိမ္တုိင္းလိုလို ထြန္းၾကပါတယ္။

လျပည့္ေန႔ဆုိရင္ ထင္းရႈမီးပံုနဲ႔ ဆီးမီးထြန္းပံုပြဲကို ေစတီမွာ ထြန္းပါတယ္။  ေစတီေတာ္မွာ အဘြားႀကီးေတြရဲ့အလွည့္ျဖစ္ၿပီး ဗံုေမာင္းအႀကီးကို တီးခတ္ရင္း ကပါတယ္။ မီးပံုပြဲကို ႀကိဳဆုိတဲ့အေနနဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေန႔ထူး၊ ေနမွ်ေတြဟာ က်မတုိ႔ ပေလာင္လူမ်ဳိးေတြရဲ့ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏုိင္တဲ့ ေန႔ေတြျဖစ္ပါတယ္။